“You must have chaos within you to create a dancing star”
— Friedrich Nietzsche
CIn
Een hoofd in de wolken, tintels in mijn vingers: dat ben ik. Mijn handen moeten bewegen, iets doen, iets maken. Dan voel ik me heel. Het materiaal in mijn handen, in het verlengde van mijn lichaam, mijn hoofd. Niet altijd weet ik van waar het komt. Maar het komt. Even weg van de wereld die altijd maar sneller draait, verzonken in traagheid en geen gedachten.
Voorovergebogen over een werkstuk, bestaan alleen nog jij en het materiaal. Je controleert je handelingen, maar niet de grondstof. Het materiaal heeft ook jou in zijn beslag. Of het nu koper is, klei, hout, glas… Elk hebben ze hun geheim en dat geven ze niet graag prijs. Het is aan jou om de grondstof te leren begrijpen. En telkens je denkt dat het zover is, verrast het materiaal je weer helemaal.
Waar het leven gefragmenteerd is geworden, opgesplitst in deeltjes en waarvan wij elk een stukje mogen opnemen, wil ik graag weer bezig zijn met een proces. Dicht staan bij wie wij zijn: een mens gericht op overleven, op vaardigheden om dat te doen. Naast een boeiende job waarin ik mensen begeleid, wil ik nog iets belangrijks doen: een lamp maken die je aanknipt, een kom maken om uit te eten….
Hoe het begon
In zijn jonge jaren had mijn grootvader in een koperatelier gewerkt. De lantaarns op de kast waren het bewijs. De lichtjes aan de Schelde ook. Altijd waren er de verhalen. Altijd bleef er een heimwee…
Of hij het me wou leren. Mijn vraag kwam te laat. Drie kinderen, een drukke job en een verbouwing later, bleef een verlangen bestaan. Toen op een dag het licht uitging, vond ik in de kopergloed een bevestiging van wat ik moest doen.
zoektocht naar de laatste koperslager van het land
Koper is een uitstervend ambacht. Het was een hele zoektocht naar iemand die me het vak kon bijbrengen. Uiteindelijk kwam ik terecht bij Theo Alofs, toen 81, pas gestopt als koperslager. Hij woonde en werkte gedurende lange tijd in Zuid-Afrika waar hij restauraties verrichtte voor diverse musea en replica’s maakte van eeuwenoude stukken. Nadien had hij zijn eigen atelier in België waar hij vele vakmensen de kneepjes van het ambacht leerde.
In zijn tot atelier omgevormde kelder leerde hij me het verschil kennen tussen een fels-, planeer en drijfhamer, over koude en warme connecties en hoe je van een vlakke plaat een kommetje klopt. Dat was raak!
Landing bij The copperworks newlyn
Bijna toevallig kwam ik op vakantie in Cornwall in het atelier van Michael Johnson terecht. Hij startte een koperatelier op de plaats waar in de 19e eeuw de koperproductie en -handel floreerde. Sindsdien ga ik er, wanneer ik maar kan, landen en slagen.
The workshop of The Copperworks Newlyn is amazing: a treasury of own work, work in progress, a collection of antique work of Newlyn, countless tools, including some magnificent ancient hammers. They make copper art, bigger than my studio.
Adam, Harry en Michael hebben dezelfde chaotische aard als ik. Het werkgerief blijft liggen waar het tijdens het werk belandt. De hele dag weerklinkt de vraag: ‘where is…’ Maar de communicatie loopt vlot en altijd wordt het nodige gevonden. En indien nodig, kan je nog altijd de fout op iemand anders steken…
Cintelier
Dit is waar het gebeurt: een ruimte van 2.5 op 3 meter. Heel wat gereedschap en materiaal zijn hier verzameld. Een werkbank met staartbankschroef, een tafel waar ik soldeer, mijn ‘klopstam’, een zandzak op een oude kruk, speciale hamers en metaalscharen… Het is krap en chaotisch. Een oud spreekwoord zegt dat creatieve mensen geen rommel zien, maar ideeën. Zo is dat ook een beetje bij mij. Wanneer ik in de flow zit, wirwarren spullen zich doorheen de ruimte. Af en toe gaat alles weer op zijn plaats en begint het hele proces opnieuw.
